Historia de los Nombres Lituanos y Prusianos Antiguos en los Documentos de la Orden Alemana

Autores/as

DOI:

https://doi.org/10.48075/odal.v6i1.34531

Palabras clave:

Viejos prusianos, Onomasticón histórico, La Orden Alemana, Documentos de la Orden Alemana

Resumen

Este artículo explora el papel de los auténticos documentos de archivo legales, administrativos y diplomáticos de la Edad Media y periodos posteriores en la investigación de los antiguos nombres históricos prusianos y lituanos. Su objetivo es poner de relieve el papel fundamental de los documentos de la Orden alemana en la preservación de la onomástica antigua del Báltico, centrándose en ejemplos de los sistemas de nomenclatura prusiano y lituano. El artículo emplea un análisis crítico comparativo de documentos históricos, métodos de reconstrucción de nombres y análisis grafémico-morfémico, que revelan que los documentos de archivo auténticos sirven como fuentes primarias y más fiables de material empírico, mientras que las obras historiográficas son esenciales para verificar los datos recopilados. El tema es crucial para los estudiosos tanto de la lingüística como de la historia, y se discute ampliamente en numerosos trabajos científicos. Un examen detallado de dos nombres personales históricos prusianos y lituanos antiguos ilustra no sólo la profundidad de los estudios de nombres específicos, sino también el impacto del análisis sincrónico y diacrónico en los resultados de la investigación. Este artículo también subraya la continuidad de la investigación sobre la onomástica histórica prusiana antigua y lituana, aprovechando datos contextuales periféricos para apoyar hipótesis en casos de nomenclatura problemática. Subraya la necesidad de seguir investigando la onomástica histórica, en particular de lenguas extinguidas, mediante el descubrimiento de nuevas fuentes de material empírico. De este modo, se perfeccionan los conocimientos sobre la nomenclatura prusiana antigua, especialmente cuando se intenta identificar la formación de los nombres personales prusianos antiguos y, a partir de ahí, determinar la etimología. Determinar con precisión la etimología de los nombres de una lengua extinguida es un factor esencial para evaluar no sólo el origen del nombre, sino también el posible impacto del uso de lenguas extranjeras en él.

Citas

Armgart, M. (1995). Die Handfesten des preußischen Oberlandes bis 1410 und ihre Aussteller. Veröffentlichungen aus den Archiven Preußischer Kulturbesitz. (Beiheft 2). Böhlau Verlag.

Blažienė, G. (2000). Die Baltischen Ortsnamen im Samland. Hydronymia Europea. (Sonderband II). Franz Steiner Verlag.

Blažienė, G. (2001). Stand und Aufgaben der altpreußichen Onomastik. Namenkundliche Beiträge Wolfgang P. Schmid zum 70. Geburtstag. Franz Steiner Verlag Stuttgart, 47-60. ISBN 3-515-07925-4 / ISSN 0002-2977.

Blažienė, G. (2003). Zur altpreussischen Namenforschung. Indogermanische Forschungen, 108, 267-278. Walter de Gruyter.

Blažienė, G. (2005). Baltische Ortsnamen in Ostpreußen. Hydronymia Europaea. (Sonderband III). Franz Steiner Verlag.

Blažienė, G. (2010). Prūsų vardyno tyrimo problemos. Florilegium Lithuanum. Vilniaus pedagoginio universiteto leidykla, 173-185. ISBN 978-9955-20-518-0.

Būga, K. (1911 / 1958). Apie lietuvių asmens vardus. Rinktiniai raštai, 1, 201–269. Valstybinė politinės ir mokslinės literatūros leidykla.

Dusburg, P. (1861). Chronicon terrae Prussiae. In M. Toeppen (Ed.), Scriptores Rerum Prussicarum 1, 3-219. Verlag von S. Hirzel.

Gerullis, G. (1922). Die altpreußischen Ortsnamen. Vereinigung wissenschaftlicher Verleger Walter de Gruyter & Co.

Grunau, S. (1875). Preussische Chronik im Auftrage des Vereins für die Geschichte der Provinz Preussen 1. Issued by M. Perlbach. Verlang von Dunker & Humblot.

GZB – Das große Zinsbuch des Deutschen Ritterordens (1414–1438). Issued by P. G. Thielen. N. G. Elwert Verlag in 1958.

Heckmann, D. (2000). Das Kontenführungsbuch der Elenden Bruderschaft von Königsberg – Löbenicht (1477–1523). Böhlau Verlag.

Ivoška, D. (2015). Litauische Personennamen in den Ordensdokumenten. Acta linguistica Lithuanica 73, 38–54. Lietuvių kalbos institutas.

Ivoška, D. (2019). Widerspiegelung der prußischen Kultur in den Grenzbeschreibungen des Deutschen Ordens. Jahrbuch der Historischen Kommission für ost- und westpreußische Landesforschung und der Copernicus-Vereinigung für Geschichte und Lan-deskunde Westpreußens, Mitteilungen aus dem Geheimen Staatsarchiv Preußischer Kul-turbesitz 10, 7–23. Fibre.

Jovaiša, E. (2013) Aisčiai. Kilmė [Aestii. The Origin]. Lietuvos edukologijos universitetas, Lietuvos mokslų akademija.

Jovaiša, E. (2014). Aisčiai. Raida [Aestii. The Evolution]. Lietuvos edukologijos universiteto leidykla, Lietuvos mokslų akademija.

Kiparsky, V. (1939). Die Kurenfrage. Annales academiae scientiarum Fennicae 42. Suomalainen Tiedeakademia.

Lewy, E. (1904). Die altpreußischen Personennamen. Buchdruckerei H. Fleischmann.

LKŽe – Naktinienė, G. (2018). Lietuvių kalbos žodynas [The Lithuanian Language Dictionary] vols. I–XX (1941–2002), e-version. Lietuvių kalbos institutas. Available at: http://www.lkz.lt/

LPDB – Lietuvių pavardžių duomenų bazė [The Data Base of Lithuanian Surnames]. Available at: https://ekalba.lt/pavardziu-duomenu-baze/

Maciejauskienė, V. (1991). Lietuvių pavardžių susidarymas XIII–XVIII a. [Formation of Lithuanian surnames in the 13th–18th centuries]. Mokslas.

Mažiulis, V. (1966). Prūsų kalbos paminklai [Monuments of Prussian Languge] (Part 1). Mintis.

Mažiulis, V. (1981). Prūsų kalbos paminklai [Monuments of Prussian Languge] (Part 2). Mokslas.

MTB – Das Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399–1409. Issued by E. Joachim. Verlag von Thomas & Oppermann in 1898.

OF – Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz (GStA PK), XX. HA, Ordensfolianten 89k, 105, 107, 131, 140.

Pierson, W. (1873). Altpreußischer Namenkodex. Zeitschrift für preussische Geschichte und Landeskunde 10, 483–744. Ernst Siegfried Mittler und Sohn Königliche Buchhandlung.

PKPDB – Prūsų kalbos paveldo duomenų bazė [Data Base of Prussian Language Heritage]. Available at: http://www.prusistika.flf.vu.lt/zodynas/paieska

PUB I – Preußisches Urkundenbuch 1, (Hälfte 1, 2). Issued by Philippi & Wölky. Csientia Aalen in 1882–1909.

SRP II – Scriptores Rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischen Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft, 2. Issued by T. Hirsch, M. Töppen, E. Strehlke. Verlag von S. Hirzel in 1863.

Trautmann, R. (1925). Die altpreußischen Personennamen. Vandenhoeck & Ruprecht.

VLE – Visuotinė lietuvių enciklopedija [Universal Lithuanian encyclopedia]. Available at: https://www.vle.lt

Zinkevičius, Z. (1977). Lietuvių antroponimika. Vilnaius lietuvių asmenvardžiai XVIII a. pradžioje [Lithuanian anthroponymics. Personal names of Lithuanians in Vilnius at the beginning of the 18th century]. Mokslas.

Zinkevičius, Z. (2008). Lietuvių asmenvardžiai [Lithuanian personal names]. Lietuvių kalbos institutas.

Descargas

Publicado

01-04-2025

Cómo citar

IVOŠKA, D. Historia de los Nombres Lituanos y Prusianos Antiguos en los Documentos de la Orden Alemana . Onomástica desde América Latina, [S. l.], v. 6, n. 1, p. 1–15, 2025. DOI: 10.48075/odal.v6i1.34531. Disponível em: https://saber.unioeste.br/index.php/onomastica/article/view/34531. Acesso em: 13 abr. 2025.